Του Νίκου Αθηναίου
Πολλά και διάφορα τα προβλήματα που ευχόμαστε να βρουν λύση κατά τη συνάντηση χωρών της ΕΕ με τον Τούρκο Πρωθυπουργό στις 6 Μαρτίου σε σχέση με το θέμα των μεταναστευτικών ροών από την Τουρκία. Ουσιαστικό ερώτημα αν τελικά η Γερμανία θα καταφέρει να ισορροπήσει στην πολιτική της για την εφαρμογή κοινής μεταναστευτικής πολιτικής στην Ευρώπη χωρίς την ίδια στιγμή να εγκαταλειφθεί η ελεύθερη διακίνηση πολιτών σε αυτή. Το θέμα δεν αφορά απλώς τις σχέσεις ΕΕ-Τουρκίας καθώς συναρτάται με τις εξελίξεις στη Μέση Ανατολή γενικά και όχι μόνο στη Συρία.
Το μεταναστευτικό απειλεί τη συνοχή της Ευρώπης, η οποία ούτως ή αλλιώς δεν διακρίνεται για ισχυρή κοινή εξωτερική και αμυντική πολιτική, και ως εκ τούτου δεν μπορεί να επέμβει άμεσα στον πόλεμο της Μέσης Ανατολής ως ενιαίο σύνολο.
Για την Ελλάδα το πρόβλημα αρχίζει και παίρνει και διαστάσεις εθνικού κινδύνου ύστερα από τη μαζική και ανεξέλεγκτη «εισβολή» μεταναστών σε εξαιρετικά ευαίσθητες περιοχές της ελληνικής επικράτειας. Ούτε οι ελληνικές εθνικές δυνάμεις ούτε οι δυνάμεις του ΝΑΤΟ μπορούν προς το παρόν να τους εμποδίσουν να καταλάβουν ελληνικά νησιά.
Εξάλλου, και η δουλειά των νατοϊκών δυνάμεων δεν είναι να επεμβαίνουν ώστε να εξαναγκάζουν τους μετανάστες να γυρίζουν πίσω στην Τουρκία. Ήδη διάφορες ευρωπαϊκές χώρες εφαρμόζουν δική τους επιθετική «εθνική» πολιτική για την αντιμετώπιση του μεταναστευτικού προβλήματος,
Οι ροές των μεταναστών προς τη Δύση θα συνεχίζονται τουλάχιστον για όσο χρονικό διάστημα διαρκεί η πόλεμος στη Συρία. Θα ενισχύονται όσο οι καιρικές συνθήκες βελτιώνονται. Αν μάλιστα η πολυαναμενόμενη κατάπαυση πυρός στη Συρία δε μπορέσει να δώσει λύσεις για ειρηνική και συμβιβαστική μετάβαση στη μετά-Ασσάντ εποχή το πρόβλημα θα επιδεινωθεί αφού θα υπάρξει πολεμική έξαρση μεταξύ των διαφόρων ομάδων των «τρομοκρατών» που δρουν στη χώρα και το Ιράκ..
Η Τουρκία έως σήμερα δεν έχει πειστεί να επικεντρώσει τις προσπάθειές της να σταματήσει τη ροή των μεταναστών προς τη Δύση. Κύριος στόχος της όπως καταδεικνύουν οι ενέργειές της είναι πρώτα οι Κούρδοι, μετά ο Ασσάντ και κατά τρίτο λόγο το Ισλαμικό Κράτος. Η τουρκική ηγεσία ισχυρίζεται ότι αν μπορέσει να δημιουργήσει ζώνη ασφαλείας με ταυτόχρονη απαγόρευση υπερπτήσεων πάνω από αυτή κατά μήκος των τουρκοσυριακών συνόρων τότε θα μπορέσει να συγκεντρώνει εκεί τους πρόσφυγες και έτσι να ελέγχει τη ροή τους. Τόσο ο Αμερικανός Πρόεδρος κ. Ομπάμα όσο και ο Ρώσος ηγέτης κ. Πούτιν διαφωνούν με αυτήν την τουρκική ιδέα. Και οι δύο πρώτον, θέλουν να προστατευθούν τα συμφέροντα των Κούρδων, και δεύτερον, φοβούνται πιθανό «ατύχημα» ανάμεσα σε τουρκικά και ρωσικά πολεμικά αεροσκάφη πάνω από τη ζώνη αυτή. Ξέχωρα από το «κόστος» και τα διάφορα άλλα προβλήματα που θα γεννούσε μια τέτοια «ανθρωπιστική» εκστρατεία.
Η επιθυμία της Τουρκίας να διαδραματίσει ρόλο περιφερειακής υπερδύναμης εκθέτει τη Δυτική Συμμαχία σε σοβαρό κίνδυνο να παρασυρθεί σε παγκόσμια σύρραξη αν υπάρξει ρωσοτουρκικός πόλεμος. Ο πόλεμος στη Συρία και το συνακόλουθο μεταναστευτικό ρεύμα προς τη Δύση εξυπηρετούν άριστα τους στρατηγικούς στόχους της Ρωσίας, τόσο στη Μέση Ανατολή όσο και έναντι της Ευρώπης. Πιθανή «νίκη» των Ρώσων στη Συρία θα εξυπηρετήσει και τα συμφέροντα τόσο του Ασσάντ βεβαίως όσο και του Ιράν που έχει βλέψεις για την πρωτοκαθεδρία στην περιοχή. Αναγκαστικά οι σύμμαχοι σουνίτες των ΗΠΑ στην περιοχή θα νιώσουν τεράστια απογοήτευση και πίκρα.
Οι ΗΠΑ εξακολουθούν να επιμένουν ότι η λύση στη Συρία είναι πολιτική και όχι στρατιωτική τη στιγμή που δίνουν την εντύπωση ότι διπλωματικά και γεωπολιτικά μειώνεται η «ισχύς» τους. Γιατί εκτός από τα «συμφέροντα» υπάρχουν και οι «αξίες». Ας ελπίζουμε ότι Τουρκία και Σαουδική Αραβία που βλέπουν και τα δικά τους εθνικά συμφέροντα να απειλούνται δεν θα θελήσουν να δώσουν λύσουν το πρόβλημα στρατιωτικά εισβάλοντας στη Συρία και εξαναγκάζοντας Ρωσία και Ιράν να αντιδράσουν επίσης στρατιωτικά.
Μένει να δούμε ποια θα είναι τα αποτελέσματα της αμερικανικής διπλωματίας και πόσο γρήγορα θα γίνουν εμφανή. Ρωσία και Ιράν φαίνεται ότι κερδίζουν τον «πόλεμο» στη Συρία, εμπεδώνουν τις θέσεις τους στην περιοχή και εκθέτουν την Ελλάδα και Ευρώπη σε κοινωνική και οικονομική αποσταθεροποίηση.
Η Ελλάς θα πρέπει να βρει την πολιτική θέληση, εθνική στρατηγική και τον απαραίτητο σχεδιασμό να αντιδράσει άμεσα στους εθνικούς κινδύνους που δημιουργεί το μεταναστευτικό και που αποδυναμώνει μια κοινωνία σε διαρκώς φθίνουσα ηθική και οικονομική κατάσταση.
