Η καθιστική ζωή για πάνω από τρεις ώρες τη μέρα ευθύνεται για το 3,8% όλων των θανάτων από οποιαδήποτε αιτία, σύμφωνα με μια νέα διεθνή επιστημονική έρευνα. Η μελέτη εκτιμά ότι αν το καθισιό, στο σπίτι, στη δουλειά ή κατά τις ώρες αναψυχής, μειωθεί σε λιγότερες από τρεις ώρες καθημερινά, τότε το προσδόκιμο ζωής ενός ανθρώπου θα αυξηθεί κατά 0,2 χρόνια.
Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον Λεάντρο Ρεζέντε του Τμήματος Προληπτικής Ιατρικής της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου του Σάο Πάολο στη Βραζιλία, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο αμερικανικό ιατρικό περιοδικό “American Journal of Preventive Medicine”, αξιολόγησαν (μετα-ανάλυση) μελέτες από 54 χώρες σχετικά με τις καθημερινές συνήθειες των ανθρώπων και, στη συνέχεια, συσχέτισαν αυτά τα στοιχεία με στατιστικές για τους θανάτους.
Η έρευνα αποκαλύπτει ότι το καθισιό αυξάνει σημαντικά τον κίνδυνο πρόωρου θανάτου από οποιαδήποτε αιτία (καρδιαγγειακή ή άλλη). Υπολογίσθηκε ότι περίπου 433.000 θάνατοι (σχεδόν το 4% των συνολικών) στις 54 χώρες της μελέτης μπορούσαν τελικά να συσχετισθούν με το καθισιό.
Η επίπτωση της καθιστικής ζωής είναι πιο θανατηφόρα κατά σειρά στην περιοχή του Δυτικού Ειρηνικού, στην Ευρώπη, στην ανατολική Μεσόγειο, στην Αμερική και στη νότια Ασία. Οι επιστήμονες αμφιβάλλουν κατά πόσο ακόμη και η περιοδική σωματική άσκηση μπορεί να αντισταθμίσει και να εξουδετερώσει τις αρνητικές για το σώμα συνέπειες του παρατεταμένου καθισιού.
Αντίθετα, αυτό που η νέα έρευνα δείχνει αδιαμφισβήτητα, είναι ότι αν το καθισιό μειωθεί, τότε τα οφέλη για την υγεία είναι δεδομένα. Μία μείωση 30 λεπτών κατά μέσο όρο στην καθημερινή καθιστική ζωή, μειώνει αισθητά την θνησιμότητα, ενώ αν η μείωση είναι πολύ μεγαλύτερη (π.χ. δύο ώρες λιγότερο καθισιό), τότε παρατηρούνται τρεις φορές λιγότεροι θάνατοι σε σχέση με την 30λεπτη μείωση.
Η καθιστική ζωή σκοτώνει μισό εκατομμύριο ανθρώπους ετησίως
Ένας στους 4 ενήλικες και 4 στους 5 εφήβους στην Ευρώπη ακολουθούν ένα επιβλαβές μοντέλο καθιστικής ζωής και το κόστος αυτής της «σωματικής αδράνειας» για την Ευρωπαϊκή οικονομία υπερβαίνει τα 80 δισεκατομμύρια ευρώ ετησίως – 5 δισεκατομμύρια ευρώ περισσότερα από την παγκόσμια ετήσια δαπάνη για ογκολογικά φάρμακα.
Αυτά προκύπτουν από τη νέα μελέτη με τίτλο «Το Οικονομικό Κόστος της Σωματικής Αδράνειας στην Ευρώπη» που δημοσιεύτηκε σήμερα από το Κέντρο
Οικονομικών και Επιχειρηματικών Ερευνών (CEBR) με έδρα τη Μεγάλη Βρετανία. Η μελέτη, η οποία ανατέθηκε από τoν Διεθνή Σύνδεσμο για τον Μαζικό Αθλητισμό και τον Πολιτισμό (ISCA-International Sport & Culture Association), καταδεικνύει ότι 500.000 Ευρωπαίοι πεθαίνουν κάθε χρόνο εξαιτίας της σωματικής αδράνειας. Οι πιο κοινές αιτίες θανάτου προέρχονται από τις ασθένειες που συνδέονται με τη σωματική αδράνεια, όπως η στεφανιαία νόσος, ο διαβήτης τύπου ΙΙ, ο καρκίνος του παχέος εντέρου και ο καρκίνος του στήθους.
Η σωματική αδράνεια κινδυνεύει να εξελιχθεί σε μεγαλύτερο κίνδυνο για τη δημόσια υγεία από το κάπνισμα, όπως αναφέρει η μελέτη, ωστόσο εκτιμάται ότι υπάρχουν οικονομικά και αποτελεσματικά βήματα προκειμένου να κινητοποιήσουν τους ανθρώπους να υιοθετήσουν έναν πιο δραστήριο τρόπο ζωής.
Ο πρόεδρος του ISCA Mogens Kirkeby υποστηρίζει: «Πρέπει να κινούμαστε περισσότερο. Είκοσι λεπτά ήπιας άσκησης την ημέρα θα άλλαζαν σημαντικά τα δεδομένα. Αν μειώναμε μόνο κατά 1/5 το επίπεδο σωματικής αδράνειας στην Ευρώπη, θα σώζαμε 100.000 ζωές και παράλληλα θα εξοικονομούσαμε 16 δισ. ευρώ ετησίως.»
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, σύμφωνα με τον κ. Kirkeby, συστήνει δίωρη μέτριας έντασης άσκηση την εβδομάδα. « Αυτό σημαίνει 20 λεπτά την ημέρα, κάτι τόσο απλό, όπως να κατεβούμε από το λεωφορείο ή το μετρό στην προηγούμενη στάση και να κάνουμε έναν ζωηρό περίπατο μέχρι τη δουλειά, ή να χρησιμοποιούμε τις σκάλες αντί για το ασανσέρ ή να παίζουμε στο πάρκο με τα παιδιά». Η μελέτη αποκαλύπτει, επίσης, ότι η σωματική αδράνεια δεν σχετίζεται μόνο με σωματικές διαταραχές: 1 στους 4 Ευρωπαίους (ή 83 εκατ.) εμφανίζει κακή ψυχική υγεία ενώ άνω των 23 δισ. ευρώ ετησίως εκτιμάται το έμμεσο κόστος των διαταραχών διάθεσης και άγχους που συνδέονται με τη σωματική αδράνεια τη στιγμή που η σωματική άσκηση αποδεδειγμένα βοηθά στη μείωση των επιπτώσεων της κατάθλιψης, του άγχους, της μειωμένης αυτοεκτίμησης, της ψυχικής και συναισθηματικής κόπωσης.
Η καθιστική ζωή μπορεί να μας σκοτώσει;
Μείνετε εν κινήσει και κερδίστε χρόνια ζωής. Όλοι γνωρίζουμε τις επιπτώσεις τις καθιστικής ζωής, παχυσαρκία, μυοσκελετικά προβλήματα, πιασίματα, μεγαλύτερα οπίσθια. Όμως η είδηση πως αυτή η ακινησία μπορεί ακόμα και να μας σκοτώσει, σίγουρα είναι λόγος για να χτυπήσει ο συναγερμός και να ενημερωθούμε καλύτερα.
Tο περιοδικό Women’s Health ήταν το πρώτο που αναφέρθηκε στην λεγόμενη “αρρώστια της καθιστικής ζωής” τρία χρόνια πριν, τονίζοντας πως εάν κάποιος κάθεται 55 ώρες την εβδομάδα, η γυμναστική δεν αποτελεί το μόνο αντίδοτο για να έχει καλή υγεία. Αυτή η αδράνεια μπορεί να καταστρέψει το μυαλό, τον κύκλο του ύπνου ακόμα και τα όργανα μας. Μπορεί ακόμα να μειώσει και την ζωή μας.
Σύμφωνα με το περιοδικό, οι γυναίκες που κάθονται περισσότερο από 6 ώρες την ημέρα, έχουν 40% περισσότερες πιθανότητες να πεθάνουν από κάθε αιτία ανεξαρτήτως πόσο γυμνασμένες είναι, εν αντιθέσει με εκείνες που κάθονται λιγότερο από 3 ώρες.
Τα προβλήματα που μπορεί να δημιουργήσει η καθιστική ζωή:
Στον ύπνο: Πρήξιμο στα κάτω άκρα λόγω της βαρύτητας, και όταν ξαπλώνουμε πρήξιμο στο λαιμό και στο πρόσωπο λόγω της μεταφοράς των υγρών στους μύες και τους ιστούς, προκαλώντας ακόμα και υπνική άπνοια.
Στα οπίσθια μας: Τα λιπώδη κύτταρα παράγονται σε διπλάσια ποσότητα και γρηγορότερα στην περιοχή των γλουτών λόγω της καθιστικής ζωής. Συγχρόνως όταν καθόμαστε για ώρες σε αυτά τα κύτταρα παράγονται τα πολύ επικίνδυνα τριγλυκερίδια που μπορούν να οδηγήσουν σε εγκεφαλικό.
Στο αίμα μας: Η κατανάλωση φαγητού, σημαίνει και αύξηση στα νούμερα της ινσουλίνης αργότερα αλλά και 4 ώρες αποθήκευσης θερμίδων στο σώμα μας. Εάν δεν υπάρχει κίνηση κατά την διάρκειας της, η διαδικασία αυτή γίνεται επικίνδυνη για εμφάνιση διαβήτη τύπου 2
Στο μυαλό μας; Η έλλειψη κίνησης επηρεάζει τη μνήμη και τη υγεία του εγκεφάλου μας αντίθετα με την άσκηση που τονώνει τον μυαλό μας.
Στους πνεύμονες μας: Η καθιστική ζωή μπορεί να έχει επιπτώσεις ακόμα και στην σωστή αναπνοή μας αφού μπορεί να οδηγήσει σε πνευμονική εμβολή μέσα από τις θρομβώσεις που μπορεί να προκαλέσει.
Η λύση: Η γυμναστική δεν φαίνεται να είναι η μόνη λύση για αυτή τη τόσο σοβαρή σύγχρονη ασθένεια. Το να γυμνάζεται κάποιος μέχρι τελικής πτώσεως για κάποιες ώρες και τις υπόλοιπες να κάθεται δεν αλλάζει τίποτα. Συν πως η ξαφνική έντονη γυμναστική μετά από μακρύ διάστημα ακινησίας επιβαρύνει το σώμα επικίνδυνα.
Το πρόβλημα θα μειωθεί μόνο εάν υπάρχει συνεχής κίνηση μέσα στη μέρα μέσα από διάφορες δραστηριότητες όπου μέσα σε αυτές θα είναι και η γυμναστική. Η λύση λοιπόν είναι να κινούμαστε όσο πιο συχνά μπορούμε. Να σηκωνόμαστε από το γραφείο συχνά και να βρίσκουμε αφορμές να κάνουμε το ίδιο κι όταν είμαστε στο σπίτι, ακόμα και όταν μιλάμε στο τηλέφωνο, είναι προτιμότερο να το κάνουμε εν κινήσει.
