Την περιγραφή του ελλειμματικού τρόπου με τον οποίο λειτουργεί η ελληνική δημόσια διοίκηση, η οποία αδρανεί μπροστά στην αυθαιρεσία, καθυστερεί και τελικά αφήνει στο έλεος τους τους πολίτες της χώρας κάνει η Εισαγγελέας Σωτηρία Παπαγεωργακοπούλου.
Η εισαγγελική λειτουργός συνέταξε την διάταξή της, 66 σελίδων, για την τραγωδία στη Μάνδρα με τους θανάτους 25 ανθρώπων και τον τραυματισμό άλλων 13, αλλά και τις ανυπολόγιστες υλικές καταστροφές σε επιχειρήσεις και περιουσίες. Μια παράγραφος είναι απολύτως ενδεικτική από την εισαγγελική διάταξη: “Η άποψη του χαρακτηρισμού του φαινομένου ως θεομηνία δεν δικαιολογεί κατ’ ουδένα τρόπο την έλλειψη αντιπλημμυρικών έργων και έργων ορεινής υδρονομίας, τα οποία θα μείωναν σημαντικά τις αρνητικές συνέπειες της παντελούς ελλείψεώς τους και θα καθιστούσαν την κατάσταση περισσότερο ελέγξιμη”.
Η θεομηνία δεν αποτελεί δικαιολογία
Ουσιαστικά η εισαγγελέας, αξιολογώντας ένα τεράστιο υλικό που σχετίζεται με το σύμπλεγμα ευθυνών Περιφέρειας, δήμων, Πολεοδομίας και δασαρχείων, καταλήγει ότι η πρόληψη σε έργα υποδομών, περιορισμού της αυθαιρεσίας και φυσικά έλλειψης αδράνειας και ανοχής από τους δημόσιους φορείς θα είχαν μπλοκάρει – κατά ένα μέρος τουλάχιστον – την τραγωδία που προκάλεσε η θεομηνία, το ακραίο δηλαδή καιρικό φαινόμενο. Εν ολίγοις η θεομηνία δεν δικαιολογεί τους θανάτους ανθρώπων και τις καταστροφές περιουσιών, είναι τι δια ταύτα της εισαγγελικής διάταξης.
Εννέα άτομα
Όπως είναι γνωστό, η εισαγγελική έρευνα αποδίδει ευθύνες σε συνολικά εννέα πρόσωπα σε Περιφέρεια, δήμους και δασαρχεία, καταγράφοντας ουσιαστικά την απουσία αντιπλημμυρικών έργων από την πλευρά της Περιφέρειας και την οριοθέτηση των ρεμάτων της περιοχής στα οποία είχαν χτιστεί ακόμη και δημοτικά αυθαίρετα: “Η ωριμότητα της οριστικής μελέτης των αντιπλημμυρικών έργων και η ολοκλήρωση τους θα επιδρούσε αποτελεσματικά στην πρόληψη και προστασία της πόλεως της Μάνδρας από την πλημμύρα, ενώ η καθυστέρηση που προέκυψε στη δημοπράτηση των εργασιών με υπαιτιότητα των εμπλεκομένων υπηρεσιών ήταν κρίσιμος παράγοντας για την αντιμετώπιση της πλημμύρας με την ταχύτατη ολοκλήρωση των αντιπλημμυρικών έργων.”.
“Κόκκινη περιοχή”
Η διάταξη περιγράφει επίσης πως αυτά τα έργα δεν προχώρησαν παρά το γεγονός ότι η περιοχή της Μάνδρας-Ειδυλλίας-Νέας Περάμου-Ελευσίνας ήταν ουσιαστικά υψηλού κινδύνου για πλημμύρες, καθώς είχε πληγεί και στο παρελθόν: “… δεν είχε γίνει κανένα έργο αντιπλημμυρικής προστασίας από τις αρμόδιες υπηρεσίες της Περιφέρειας Αττικής, μολονότι υπήρχαν ώριμες μελέτες, εγκεκριμένες πιστώσεις και κατεπείγον εκτέλεσης των έργων με δεδομένο ότι και κατά το παρελθόν είχαν συμβεί παρόμοια φαινόμενα και ιδίως τα έτη 2014-2015 και η περιοχή όφειλε να καταταγεί στη λίστα προτεραιότητας όσον αφορά την ανάγκη αντιπλημμυρικής προστασίας”.
Σύμφωνα με την εισαγγελέα κρίσιμοι παράγοντες “που συνέβαλαν στην τεράστια καταστροφή ήταν οι αυθαίρετες παρεμβάσεις εντός της κοίτης των ρεμάτων, η ανεπάρκεια των υφιστάμενων τεχνικών έργων, είτε λόγω κατασκευής είτε λόγω μη καθαρισμού και συντήρησης από τις εμπλεκόμενες υπηρεσίες, ήτοι πλήρης ανυπαρξία μέτρων αντιπλημμυρικής προστασίας αλλά και έλλειψη έργων ορεινής υδρονομίας.”
Δεν δίδαξε τίποτα η πλημμύρα του 2015
Χαρακτηριστικό είναι ότι από τη διάταξη προκύπτει ότι ο Δήμος Μάνδρας χρησιμοποιούσε ως αμαξοστάσιο γήπεδο που φέρεται να είχε επιχωματωθεί. Μάλιστα μετά την πλημμύρα του 2015 οι αρμόδιες υπηρεσίες δεν φρόντισαν να εντοπίσουν και να καταγράψουν τα αυθαίρετα κατά μήκος των ρεμάτων:
“Αναφορικά με τις παραλείψεις επί των πολεοδομικών θεμάτων η Υ.ΔΟΜ (σ.σ. υπηρεσίες δόμησης) των εμπλεκομένων δήμων δεν είχε ενεργοποιηθεί ως προς την καταγραφή των αυθαιρέτων κατασκευών μετά το προηγηθέν πλημμυρικό φαινόμενο του 2015, αλλά και ούτε οι αρμόδιοι φορείς προστασίας και αστυνόμευσης, δεδομένου ότι δεν διαπιστώθηκε να έχει γίνει εκ μέρους τους κάποια σχετική ενέργεια για τον εντοπισμό και την καταγραφή αυθαίρετων κατασκευών κατά μήκος των ρεμάτων”, τονίζει η εισαγγελική λειτουργός, η οποία επισημαίνει ότι ακόμη και ο Δήμος Μάνδρας είχε προχωρήσει στην κατασκευή αυθαίρετων σε ρέμα.
“Ο Δήμος Μάνδρας χρησιμοποιούσε ως αμαξοστάσιο γήπεδο που φέρεται να είχε επιχωματωθεί στο απώτερο παρελθόν από επιχείρηση… Με διαχρόνιες επιχώσεις μειώθηκε το εύρος της κοίτης του ρέματος Σούρες που διέρχεται από αμαξοστάσιο και με την ανάσχεση των υδάτων που αυτή προκάλεσε, συνέβαλε στην υπερχείλιση των υδάτων και την κατάκλυση των παραρεμάτιων περιοχών. Επίσης ο Δήμος Μάνδρας φέρεται να κατασκεύασε χωρίς άδεια οικοδομής γήπεδο στην περιοχή και μάλιστα τμήμα των αποδυτηρίων αυτού εντός της υφιστάμενης κοίτης του ρέματος. Η δε Πολεοδομία Ελευσίνας και η Διεύθυνση Πολεοδομίας Αιγάλεω εξέδωσαν τις με αριθμό 658\1991 και 3742\80 άδειες οικοδομής αντίστοιχα οι οποίες ανακλήθηκαν λόγω υποβολής ψευδών στοιχείων” υπογραμμίζει.
Μάλιστα, η εισαγγελέας στην διάταξη της αποδίδει μέρος της καταστροφής που συντελέστηκε στην πόλη της Μάνδρας στα αυθαίρετα που είχαν χτιστεί κατά μήκος του ρέματος. “Τα πλημμυρικά ύδατα που είχαν περιοριστεί εντός της κοίτης του χειμάρρου Σούρες με την επισήμανση ότι κατά τη ροή τους συνάντησαν κατασκευές όπως βιομηχανικά κτήρια, το αμαξοστάσιο Δήμου Μάνδρας κλπ με συνέπεια να εκτραπούν και να κατακλύσουν την περιοχή βόρεια – βορειοανατολικά της πόλεως της Μάνδρας” επισημαίνει.
