Κωνσταντίνος Κουσκούκης
Καθηγητής Δερματολογίας – Νομικός –
Πρόεδρος της Ελληνικής
Ακαδημίας Ιαματικής Ιατρικής –
Πρόεδρος Ελληνικού Συνδέσμου Τουρισμού Υγείας
Η έννοια της Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης (ΕΚΕ) καθιερώθηκε το 2015 όταν η Ευρωπαϊκή Επιτροπή κατέστησε υποχρεωτική τη δημοσιοποίηση των μη οικονομικών στοιχείων των εταιριών, ανάλογα με το μέγεθός τους ενώ το 2011 προηγήθηκε η υιοθέτηση της νέας της αντίληψης για την εταιρική υπευθυνότητα.
Στην Ελλάδα το 2020, ιδρύθηκε το Ελληνικό Δίκτυο για την ΕΚΕ ενώ είχε προηγηθεί η Διακήρυξη του Ελληνικού Δικτύου το 1994 και το 1999 καθιερώνοντας την ευθύνη ως συνισταμένη αντιμετώπισης τόσο της υγειονομικής και της πολυετούς οικονομικής κρίσης όσο και των παρενεργειών στον Ελληνικό επιχειρηματικό κόσμο.
Η βιωσιμότητα μιας εταιρίας εξαρτάται από πολλούς δείκτες, όπως την ευαισθησία σε περιβαλλοντικά θέματα, την προσφορά στην κοινωνία και στην υπεύθυνη εταιρική διακυβέρνηση στο πλαίσιο του ESG (Environmental,Social and Governance), όπου αποτυπώνεται η ικανότητα των εταιριών να εφαρμόζουν έμπρακτα την υπευθυνότητα τους.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή καθορίζει ότι τομείς δράσης ESG είναι η στήριξη της τοπικής κοινωνίας με έργα υποδομής, η σχέση εμπιστοσύνης με καταναλωτές και προμηθευτές, η υιοθέτηση διεθνών εργασιακών προτύπων και η μείωση του παγκοσμίου περιβαλλοντικού κινδύνου.
Η ορθά δομημένη εταιρική διακυβέρνηση, δημιουργεί μακροπρόθεσμα αξία στην επιχείρηση, διευκολύνει τη χρηματοδότηση, ενισχύει τη φήμη της και γενικότερα προσβλέπει στην βιώσιμη ανάπτυξη της Ελληνικής οικονομίας.
Η θέσπιση στόχων των Ηνωμένων Εθνών διαμορφώνει μια νέα αντίληψη για τη βιώσιμη ανάπτυξη και την εταιρική κοινωνική ευθύνη καθόσο η βιωσιμότητα μιας εταιρίας εξαρτάται από την ευαισθησία στα περιβαλλοντικά θέματα, την προσφορά στην κοινωνία και την υπεύθυνη εταιρική διακυβέρνηση.
Σήμερα οι μεγαλύτεροι επενδυτικοί οίκοι παγκοσμίως αναζητούν υψηλές επιδόσεις ESG από τις εταιρίες στις οποίες πρόκειται να επενδύσουν, καθόσο η υπεύθυνη λειτουργία τους οδηγεί σε καλύτερα οικονομικά αποτελέσματα και γίνονται πιο ελκυστικές για επενδυτές ενώ λαμβάνουν και εύκολα χρηματοδοτήσεις από τράπεζες. Ειδικότερα επενδύουν σε υπηρεσίες που σχετίζονται με τη βιωσιμότητα, την εταιρική υπευθυνότητα, την πράσινη οικονομία, την επιχειρηματική ηθική, τη διαφάνεια και τη λογοδοσία, ενσωματώνοντας βέλτιστες πρακτικές με στρατηγική βιωσιμότητας (Sustainable Investing) ως την πλέον τελεσφόρα μέθοδο προσέλκυσης κεφαλαίων.
Το επιχειρηματικό μοντέλο της βιώσιμης ανάπτυξης δημιουργεί αξία στην εταιρία, την καθιστά ανταγωνιστική και ελκυστική, ενώ της προσδίδει και ηγετικό ρόλο δημιουργώντας επιπρόσθετο οικονομικό όφελος με επίκεντρο, τον άνθρωπο, την κοινωνία και τον πλανήτη, σύμφωνα με τους παρακάτω στρατηγικούς άξονες.
Ο Στρατηγικός περιβαλλοντικός Άξονας στοχεύει στο ανθρακικό αποτύπωμα των εταιριών με έμφαση στη διαδικασία της ενεργειακής μεταβίβασης, την χρήση και την διαφύλαξη των υδάτων, στην διαχείριση αποβλήτων, στην βιοποικιλότητα, την ενεργειακή απόδοση, την τεχνολογία και την πράσινη κτιριακή υποδομή.
Ο Στρατηγικός κοινωνικός Άξονας επικεντρώνεται στο κοινωνικό αποτύπωμα δηλαδή, στην ευημερία, στην προάσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, στην ισότητα των δύο φύλων, στην καλυτέρευση των συνθηκών εργασίας, στην προστασία των ευπαθών ομάδων, στη διαφορετικότητα και στην υγιεινή και ασφάλεια των εργαζόμενων.
Ο Στρατηγικός Άξονας της εταιρικής διακυβέρνησης αποτελεί το σύνολο των συστημάτων, των αρχών και των διαδικασιών με τις οποίες μια εταιρία διοικείται.
Η ψήφιση του Ν 4706/2020 ενισχύει το πλαίσιο εταιρικής διακυβέρνησης των εταιρειών για βέλτιστες πρακτικές που βελτιώνουν το προφίλ των εταιριών, ενισχύουν την ανταγωνιστικότητα και την περαιτέρω ανάπτυξη τους.
Τα τελευταία τρία χρόνια 4 στις 5 εταιρίες πέτυχαν με κορυφαία βαθμολογία ESG καλύτερα οικονομικά αποτελέσματα με κοινό χαρακτηριστικό την ολιστική στρατηγική τους και την δημοσίευση ανεξάρτητης Έκθεσης ESG, καθορίζοντας φιλόδοξους στόχους, εντοπίζοντας συγχρόνως κινδύνους και ευκαιρίες.
Τα συνολικά κεφάλαια ESG funds το 2020 παγκοσμίως σημείωσαν επιτυχία 1,7 τρις δολ. με αύξηση 50% έναντι του 2019 καταγράφοντας μια ακόμη επιτυχία.
Επιβάλλεται μια ολιστική στρατηγική προσέγγιση ανάπτυξης δράσεων και ενεργειών ESG, δημοσίευσης πληροφοριών του πλαισίου, καθορισμού στόχων, χρήσης αξιόπιστων προτύπων, όπως το Global Reporting Initiative (GRI Standard), καθώς και συχνή αξιολόγηση των αποτελεσμάτων. Προσδοκάται ότι όλα αυτά θα λειτουργήσουν ως μαγνήτης για προσέλκυση επενδύσεων και εξεύρεση κεφαλαίων από το εξωστρεφές πλέον χρηματιστήριο σε μια προσπάθεια συντονισμένης δημιουργίας για καθολική επανεκκίνηση της οικονομίας με την λειτουργία των πράσινων αμοιβαίων κεφαλαίων καθώς και την διεύρυνση της κεφαλαιαγοράς με εταιρικά ομόλογα εσωτερικού ενισχύοντας το monitoring των funds και των επενδυτικών οίκων.
